Γραμματική 1ης Ενότητας

1^η ΕΝΟΤΗΤΑ      ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΣΚΑΛΙ….

ΡΗΜΑ

Οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο , ζώο  ή  πράγμα  ενεργεί ή παθαίνει κάτι από ένα άλλο  ή   βρίσκεται σε μια κατάσταση λέγονται ρήματα.

 π.χ. Ο μαθητής διαβάζει.      Τα πουλιά κελαηδούν.

       Ο παππούς κοιμάται.      Ο δάσκαλος  διδάσκει.

Κάνε ΚΛΙΚ 1 για on line ασκήσεις !

Κάνε ΚΛΙΚ 2  για on line ασκήσεις !

          (πηγή Κυριακίδης Αντώνιος)

              

                            ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ

Ο  ενεστώτας είναι ο χρόνος με τον οποίο ένα ρήμα δηλώνει ότι κάτι γίνεται τώρα, τη στιγμή που μιλάμε.

                π.χ.   Ο μαθητής λύνει τις ασκήσεις.

 Ο παρατατικός είναι ο χρόνος με τον οποίο ένα ρήμα δηλώνει ότι κάτι γινόταν στο παρελθόν συνέχεια, εξακολουθητικά. 

                π.χ.  Ο μαθητής έλυνε τις ασκήσεις .

   
 Ο εξακολουθητικός μέλλοντας είναι ο χρόνος με τον οποίο ένα ρήμα δηλώνει ότι κάτι θα γίνεται στο μέλλον συνέχεια, εξακολουθητικά.

              π.χ.   Ο μαθητής θα λύνει τις ασκήσεις.

Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξακολουθητικός μέλλοντας
λύνω	έλυνα	θα λύνω
λύνεις	έλυνες	θα λύνεις
λύνει	έλυνε	θα λύνει
λύνουμε	λύναμε	θα λύνουμε
λύνετε	λύνατε	θα λύνετε
λύνουν(ε)	έλυναν	θα λύνουν

                                         Κάνε ΚΛΙΚ  για on line ασκήσεις !

ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Η λέξη που φανερώνει ποιος κάνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση σε μια πρόταση ονομάζεται υποκείμενο του ρήματος .

Το υποκείμενο είναι πάντα σε πτώση ονομαστική και για να το βρούμε κάνουμε την ερώτηση 
   ποιος; , ποια; , ποιο; , ποιοι; , ποιες; , ποια;

π.χ. Ο πατέρας ψαρεύει.
       Ο Πέτρος και η Μαρία  τρέχουν στην αυλή.

      Τα πουλιά κελαηδούν.
      Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας που ανοίγουν τα σχολεία.

        Η Μαρία χορεύει. 
      Η γάτα κοιμάται στην καρέκλα.

                                    Κάνε ΚΛΙΚ για on line ασκήσεις!

ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Η λέξη που φανερώνει που πηγαίνει η ενέργεια του υποκειμένου μιας πρότασης ονομάζεται αντικείμενο του ρήματος.

Το αντικείμενο βρίσκεται συνήθως σε πτώση αιτιατική (σπάνια σε γενική) και το βρίσκουμε ρωτώντας  τι; , ποιον; , ποια; ,ποιο;…….

          π.χ. Είδα το πλοίο να φεύγει.

                 Ρώτησε την μητέρα.

 ΤΑ ΑΠΟΣΙΩΠΗΤΙΚΑ

Τα αποσιωπητικά (…) είναι οι τρεις τελείες που χρησιμοποιούμε όταν  δε θέλουμε να γράψουμε κάτι, επειδή δεν το επιθυμούμε ή είμαστε συγκινημένοι ή απορούμε ή κάνουμε παύση ή  απλώς  εννοείται.

            π.χ. Τι…  Αθήνα θα ήταν τότε!...

                   Νοσταλγώ συχνά πυκνά το χωριό μου…

                   Σε παρακαλώ… μη φύγεις…

                  Σύνθετα με το δισ και το δυς

Οι σύνθετες λέξεις με το δισ- ή το δυσ- γράφονται :

  α) με δισ- αυτές που  δηλώνουν ότι κάτι είναι διπλό (το πρώτο συνθετικό στη λέξη είναι το δύο)

   δισύλλαβη (δύο συλλαβές) ,διώροφο (δύο όροφοι) , δίστιχο (δύο στίχους)

  β) με δυσ- αυτές που δηλώνουν κάποιου είδους δυσκολία ή αρνητικό αποτέλεσμα.

δυσοσμία (άσχημη μυρωδιά) , δυσανάλογος (κακές αναλογιές) , δυσνόητος (δύσκολος στην  κατανόηση)

ΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

Οι λέξεις που συνοδεύουν ουσιαστικά και περιγράφουν ή κάνουν φανερό ένα χαρακτηριστικό τους λέγονται επίθετα.

       π.χ. το πέτρινο σχολείο , η κόκκινη τσάντα, ο λαμπερός ήλιος

 Τα επίθετα έχουν τρία γένη (αρσενικό , θηλυκό και ουδέτερο) και παίρνουν πάντα το γένος , τον αριθμό και την πτώση των ουσιαστικών που συνοδεύουν.

Τα επίθετα με κατάληξη -ινος,-ινη, -ινο , ινός, -ινή, -ινό γράφονται με - ι-.

                   πέτρινος, γυάλινη, μάλλινο 

Εξαιρούνται τα: υγιεινός, φωτεινός, σκοτεινός, ορεινός, ταπεινός, που γράφονται με –ει-

                          φτηνός που γράφεται με –η-

                          κοινός που γράφεται με –οι-

                          υπεύθυνος, ανεύθυνος, επικίνδυνος που γράφονται με –υ-

Κάνε  ΚΛΙΚ 1 για on line ασκήσεις στην ορθογραφία της ενότητας!

Κάνε  ΚΛΙΚ 2 για on line ασκήσεις στην ορθογραφία της ενότητας!